‘Hier zie ik dingen die ik eerst niet zag – een libelle, een prachtige wolkenlucht’

• Project voedselbos
• Locatie Galder
• Initiatiefnemer Yvonne Guns
• Omvang 1,2 ha
• Periode 2020
• Natuurtype droog bos (ondernemend natuurnetwerk)

Steeds als ze aankwam bij haar houten vakantiehuisje keek Yvonne Guns met weemoed naar het maïsveldje langs de zandige oprijlaan. Dat moet toch anders kunnen, dacht ze. De treurige akker stak schril af tegen het weelderige groen van haar eigen stuk bos. Daar had de natuur vrij spel en zindert het aldus de gepensioneerde verzekeringsagent van het bosleven. ‘Er lopen veel reeën en het stikt hier van de vogels.’ Guns aarzelde dan ook geen moment toen het Groen Ontwikkelfonds Brabant het maïsperceel te koop aanbood. Met hulp van dochter Babbe Hengeveld – die met haar voedselbos Oergroen in Chaam twee GOB-projecten op haar naam heeft – diende Guns een voorstel in voor een voedselbos. ‘Babbe weet daar alles van, dus zij heeft het ontwerp gemaakt. Het plan schreef ik zelf, waarbij ik de nadruk heb gelegd op de sociale voordelen van een nieuw stuk bos.’ Guns bedoelt dat ze het voedselbos – waar de eerste bomen in 2021 zijn geplant– beschouwt als een ontmoetingscentrum. ‘Die kant van natuurontwikkeling mogen we niet onderschatten. Steeds als ik hier bezig ben, stoppen mensen voor een praatje. Daarnaast komen vrienden vaak langs om te maaien, te plukken, en die blijven dan natuurlijk ook een hapje eten.’ Die sociale ambitie klinkt ook door in de plannen die Guns’ andere dochter Debbie heeft. Zij is werkzaam in de jeugdzorg en ziet het nieuwe bos als de ideale plek om met hoogsensitieve jongeren aan de slag te gaan.

‘De sociale kant van natuurontwikkeling mogen we niet onderschatten. Steeds als ik hier ben, maken mensen een praatje’

Zo’n bos is immers een fijn decor voor gesprekken, maar ook om lekker bezig te zijn – met hout zagen, bloemen planten en oogsten. Wandelend tussen de jonge bomen gaat Yvonne Guns meteen aan de slag. Ze bekijkt de elzenhaag die het vanwege de droogte moeilijk heeft gehad, plukt de bloesem uit de basilicumplanten en wiedt het onkruid tussen de fruitbomen. Als een hoosbui overtrekt zegt ze: ‘Je ziet dat de bodem het water al beter opneemt dan toen hier maïs stond.’

‘Ik leer hier om af te wachten, om niet in te grijpen, eigenschappen die ik eerder niet had’

Een deel van de aangeplante bomen zijn zogenoemde ‘wijkers’, die de taak hebben om de bodem los te maken en te zuiveren van gifstoffen, en waarvan de bladeren als organische stof dienen. Het bosontwerp leunt op de principes van natuurlijke successie – soorten als brandnetel en distel die nu overal groeien worden in een volgende fase als vanzelf verdreven. In het midden maakte Guns een paddenpoel. ‘Zo’n drinkplek trekt dieren aan, en die hebben op hun beurt de taak om mijn bos te vrijwaren van plagen.’ Guns kan niet wachten tot het bos in volle bloei is. ‘Ik leer hier om af te wachten, om niet in te grijpen, allemaal eigenschappen die ik in mijn werkende leven niet had.’ Na een moment: ‘Bovenal leer ik hier om dingen te zien die ik eerst niet zag. Een mooie libelle, een prachtige wolkenlucht.’ Aan het eind van de wandeling citeert Guns haar dochter Babbe, die de drijfveren achter dit project altijd mooi onder woorden weet te brengen. ‘De natuur heeft onze hulp nodig. Als je grond bezit, maak er dan een voedselbos van, als ware het een grote tuin van Eden.’